به گزارش دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، صدو بیست‌وهفتمین نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با محوریت بررسی پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی برنامه ملی صنعت طیور ایران و مشکلات صادرات سیب‌زمینی برگزار شد. این نشست که با حضور نمایندگان دولت، اعضای اتاق‌های سه‌گانه (بازرگانی، تعاون و اصناف) و تشکل‌های بخش خصوصی در محل اتاق ایران تشکیل شد، بستری برای گفت‌وگوی مستقیم میان سیاست‌گذاران و فعالان اقتصادی فراهم کرد. نتیجه این جلسه، تصمیمات کلیدی در راستای بازنگری آیین‌نامه‌ها و اصلاح سیاست‌های اقتصادی و صادراتی بود.
عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و رئیس شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، در ابتدای جلسه بر لزوم تعامل بیشتر میان دولت و بخش خصوصی تأکید کرد. وی گفت:
«ما در دولت معتقدیم که اقتصاد باید بر مبنای قیمت مدیریت شود. دخالت‌های اجرایی دولت باید به کمترین میزان ممکن برسد و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس نظارت دقیق، بررسی‌های کارشناسی و تفاهم با بخش خصوصی انجام شود»
وی ادامه داد:
«دست‌کاری قیمت‌ها به معنای تخریب علم اقتصاد است و سرکوب قیمت‌ها منجر به شکست بازار می‌شود. قیمت‌ها سیگنال‌دهنده اصلی در اقتصاد هستند و ما باید اجازه دهیم این سیگنال‌ها نقش خود را به‌درستی ایفا کنند. امیدوارم این رویکرد در تمامی ابعاد اقتصادی کشور گسترش یابد و فضای رقابتی تقویت شود »
پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی برنامه ملی صنعت طیور ایران
موضوع نخست جلسه، بررسی پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی برنامه ملی صنعت طیور ایران بود که توسط فدراسیون دام و طیور تدوین شده است. هدف از این آیین‌نامه، ایجاد نقشه راهی برای ارتقای صنعت طیور در ایران بود، اما انتقادات گسترده‌ای از سوی نمایندگان بخش خصوصی به نحوه تدوین و مشورت با ذی‌نفعان این صنعت وارد شد.
داود رنگی، نماینده فدراسیون دام و طیور، در دفاع از این سند اظهار داشت:
«پیش‌نویس ارائه‌شده نقشه راهی برای توسعه صنعت طیور است و انتظار ما این است که این سند تأیید شود. فدراسیون در این آیین‌نامه صرفاً نقش تدوین‌کننده داشته و هیچ‌گونه نقش اجرایی در آن ایفا نکرده است.»
اما نمایندگان سایر تشکل‌های فعال در صنعت طیور انتقادات خود را نسبت به نحوه تدوین سند مطرح کردند. ارسلان قاسمی از اتاق تعاون گفت:
«صنعت طیور شامل ۲۲ تشکل ملی است، اما هیچ‌کدام از این تشکل‌ها در فرآیند تدوین این آیین‌نامه مشارکت نداشته‌اند. این سند باید با حضور بازیگران اصلی این صنعت بازنگری شود و تمام نظرات آن‌ها لحاظ گردد»
صدیق‌پور، دبیر انجمن صنفی جوجه یک‌روزه، نیز انتقاد کرد:
«سه تشکل اصلی تولیدی که به‌عنوان حلقه‌های اصلی زنجیره تولید گوشت مرغ شناخته می‌شوند، در تدوین این سند هیچ نقشی نداشته‌اند. همچنین، ماهیت خدماتی فدراسیون دام و طیور باعث شده است تا مسائل تولیدی به‌درستی در این سند منعکس نشود. ما خواستار آن هستیم که امنیت غذایی کشور تحت تأثیر این‌گونه مسائل قرار نگیرد.»
در همین راستا، مسعود عرفانی، مدیر تشکل‌های اتاق ایران، بر لزوم افزایش انسجام میان تشکل‌ها تأکید کرد و گفت:
«در حال حاضر ۱۶ فدراسیون در حوزه‌های مختلف فعال هستند که فدراسیون طیور یکی از آن‌هاست. برای تقویت انسجام، پیشنهاد می‌کنیم که سه تشکل تولیدی اصلی نیز زیرمجموعه این فدراسیون قرار بگیرند و به صورت هماهنگ عمل کنند»
فرزاد طلاکش، دبیر فدراسیون دام و طیور، با بیان اینکه نظرات تشکل‌ها اخذ شده است، گفت:
«در جریان تدوین پیش‌نویس، تمامی نظرات از تشکل‌ها دریافت شد و جزئیات این سند برای آن‌ها ارسال گردید. با این حال، برخی از تشکل‌ها پاسخی به دعوت‌نامه‌ها و مکاتبات ما ندادند.»
جعفر قادری، رئیس کمیسیون ویژه جهش تولید مجلس شورای اسلامی، نیز گفت:
«صنعت دام و طیور به دلیل وابستگی بالای آن به ارز خارجی، به حمایت علمی و تخصصی بیشتری نیاز دارد. باید تاب‌آوری این صنعت افزایش یابد تا در زمان بروز مشکلات ارزی دچار بحران نشود»
محسن کوشش‌تبار، معاون وزیر کشور، با اشاره به مشکلات موجود در تدوین اسناد برنامه‌ای گفت:
«سند برنامه ۵ ساله و سند برنامه ملی طیور موازی‌کاری‌هایی دارند. تدوین آیین‌نامه اجرایی نیز صرفاً با نظرخواهی از اعضای فدراسیون انجام شده است. این رویه باید اصلاح شود و هم اعضا و هم غیر اعضا بتوانند نظرات خود را ارائه دهند»
در نهایت، صمد حسن‌زاده، دبیر شورای گفت‌وگو و رئیس اتاق ایران، پیشنهاد کرد که کمیته‌ای متشکل از نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی، اتاق‌های سه‌گانه و سه تشکل تولیدی صنعت طیور تشکیل شود. وی گفت:
«نمایندگانی از تمامی ذی‌نفعان ظرف یک هفته معرفی شوند و کمیته‌ای برای بازنگری این پیش‌نویس تشکیل گردد. هدف ما این است که طی یک ماه آینده با وفاق کامل میان تمامی تشکل‌ها، نسخه نهایی این آیین‌نامه تدوین و ارائه شود»
مشکلات صادرات سیب‌زمینی و محدودیت‌های ناشی از بخشنامه‌های خلق‌الساعه
موضوع دیگر این نشست، بررسی مشکلات صادرات سیب‌زمینی و چالش‌های مرتبط با بخشنامه‌های خلق‌الساعه بود. فعالان اقتصادی حاضر در جلسه از رویکرد دولت در اعمال ممنوعیت‌های صادراتی به بهانه تنظیم بازار داخلی انتقاد کردند.
خسرو طالبی رحیق، رئیس انجمن ملی سیب‌زمینی، اظهار داشت:
«گواهی مبدأ که صرفاً برای تأیید مبدأ صادراتی صادر می‌شود، نباید به مانعی برای صادرات تبدیل شود. پیشنهاد ما این است که مدیریت زنجیره تولید و صادرات سیب‌زمینی به انجمن ملی سپرده شود. ما آماده‌ایم به‌صورت پایلوت این فرآیند را اجرایی کنیم و پاسخ‌گوی تمامی مسائل مربوطه باشیم.»
وی افزود:
«صدور بخشنامه‌های ناگهانی، بازارهای صادراتی ما را از بین می‌برد. اعتمادسازی در تجارت بین‌الملل نیازمند ثبات است و دولت باید سیاست‌های بلندمدت و پایدار را در دستور کار قرار دهد.»
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، با تأیید این موضوع گفت:
«ما مخالف سیاست‌های خلق‌الساعه هستیم. تنظیم بازار باید در چارچوب قانون و با درنظر گرفتن منافع صادرکنندگان انجام شود. هرگونه تصمیم ناگهانی به بازارهای صادراتی آسیب می‌زند و این موضوع قابل قبول نیست.»
کیوان کاشفی، قائم مقام دبیر شورای گفت و گو و عضو هیئت‌رئیسه اتاق ایران، با اشاره به مشکلات مرتبط با ترخیص تجهیزات و بازگشت ارز حاصل از صادرات قیر گفت:
«مشکلات بازگشت ارز صادراتی قیر با کمک مرکز مبادله ارزی در حال پیگیری است. همچنین توافق شده است که تا رفع نواقص، روش‌های پیشین برای ترخیص تجهیزات تولیدی ادامه پیدا کند»
عبدالناصر همتی نیز بر اهمیت حفظ بازارهای صادراتی تأکید کرد و گفت:
«ممنوعیت صادرات به بهانه تنظیم بازار داخلی باید از دستور کار دولت خارج شود. ما می‌توانیم از ابزارهای جایگزین مانند واردات مقطعی استفاده کنیم. بازارهای صادراتی سرمایه‌ای بلندمدت هستند و با سیاست‌های نادرست ممکن است به‌راحتی از دست بروند.»
این نشست با تصمیمات زیر پایان یافت:
بازنگری پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی برنامه ملی صنعت طیور ایران با مشارکت تمامی ذی‌نفعان و نهایی‌سازی آن ظرف دو ماه آینده.
حذف سیاست‌های خلق‌الساعه و جایگزینی ابزارهای پایدار مانند واردات مقطعی برای تنظیم بازار داخلی.
واگذاری مدیریت زنجیره تولید و صادرات سیب‌زمینی به انجمن ملی سیب زمینی برای افزایش شفافیت و کارآمدی.
این نشست نمونه‌ای از تعامل سازنده میان دولت و بخش خصوصی برای حل مشکلات اقتصادی کشور بود.
