جلسه کارشناسی با دستور کار مشکلات ناشی از موازی کاری ادارات استاندارد و نظارت بر مواد غذایی در برداشت نمونه از کارخانجات با حضور نمایندگان بخش های خصوصی و دولتی استان در روز یکشنبه مورخ ۲۷/۰۶/۱۴۰۱ با محوریت کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی درمحل سالن جلسات اتاق بازرگانی بیرجند برگزار گردید.
در ابتدای جلسه احسان بیکی نائب رئیس اول کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی بیرجند گفت: تاکنون در قالب جلسات متعدد در جهت تسهیل و رفع موانع تولید در خصوص موازی کاری ادارات استاندارد بحث و تبادل نظر شده است. احسان بیکی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر بحث اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی نظام سلامت و رفع هزینه‌های غیرضروری دستگاه‌های اجرایی، اظهار داشت: موازی کاری در زمینه نمونه‌برداری و آزمایش‌ها توسط اداره استاندارد و غذا و دارو ، یکی از مشکلات صنایع غذایی استان است که البته تعداد زیادی مشغول به کار نیستند و تعدادی انگشت‌شمار با چنگ و دندان واحد و اشتغال آن را حفظ کرده و اجازه نداده‌اند تعطیل شود. وی بیان کرد: نوع، تعداد و نمونه آزمایش‌های اداره استاندارد و غذا و دارو با هم مطابقت دارد، موضوع موازی‌کاری در گذشته هم وجود داشت که جلسات متعددی برگزار و در شورا تصویب شد اما بعد از مدتی از دستور کار خارج شد. نائب رئیس اول کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی بیرجند تصریح کرد: در این زمینه تفاهم‌نامه همکاری با حضور معاون اجرایی رئیس جمهور، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد سال ۹۳ امضا شد و مرداد ۹۵ نیز مفاد این تفاهم‌نامه به همه مراجع ذیربط ابلاغ شد. وی یادآور شد: در بند یک ماده سه این تفاهم‌نامه به صراحت در خصوص نحوه تایید صلاحیت قید شده آزمایشگاه‌های سازمانی هر یک ازطرفین مورد تایید طرف مقابل است و نتایج آزمون‌های هر یک از طرفین نیز مورد پذیرش طرف مقابل خواهد بود. بیکی با بیان اینکه این تفاهم‌نامه در استان خراسان جنوبی اجرا نمی‌شود، عنوان کرد: به کرّات اتفاق افتاده که نمونه برداری توسط اداره استاندارد انجام و مورد تایید قرار گرفته اما همان نمونه برای غذا و دارو انجام اما مورد تایید قرار نگرفته یا برعکس. وی گفت: عملکرد اداره غذا و دارو یا استاندارد را زیر سوال نمی‌بریم بلکه باید نظارت داشته باشند، در این زمینه مشکلی نداریم اما درخواست داریم برای نمونه‌برداری موازی‌کاری نشود.
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با تاکید بر اینکه هزینه‌های آزمایشگاهی و بازرسی چند برابر افزایش یافته است، افزود: سالی چندین مرتبه بازدید و نمونه‌برداری انجام می‌شود و پرداخت این هزینه‌ها در توان واحدهای کوچک و خرد استان نیست. وی بیان کرد: در بسیاری استان‌ها این مشکل وجود ندارد اما در خراسان جنوبی که تولیدکننده در شرایط سخت اقتصادی وارد میدان کار شده و به سختی اشتغال ایجاد کرده و واحد را سرپا نگه میدارد هر روز باید هزینه‌های اضافه بپردازند. بیکی اظهار داشت: یکسری استانداردها مانند زرشک و عناب تشویقی است اما این مهم در فروش خود را نشان می‌دهد، لذا تولیدکننده استاندارد را اخذ می‌کند اما هنگام نمونه‌برداری اداره غذا و دارو یا اداره استاندارد به علت موازی کاری و عدم تطبیق نتایج از یک سری آزمون های کاملا مشابه از یک محصول سبب دلسردی و سردرگمی وی می‌شود. وی تصریح کرد: اگر قرار است تولید تسهیل و تولیدکننده و اشتغال حفظ شود باید این موارد پیش پا افتاده را حل کرد، وقتی چند سال این موضوع در مرکز حل شده چه معنا در خراسان جنوبی به آن عمل نشود. نائب رئیس اول کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی بیرجند عنوان کرد: واحدهای تولیدی در استان برای ایجاد واحدهای آزمایشگاهی و سایرموارد تا میلیاردها تومان باید هزینه کنند، هر واحد کوچک برای اینکه آزمایشگاه مورد تایید استاندارد یا غذا و دارو را احداث کند باید حداقل یک میلیارد تومان اعتبار هزینه کند اما با نمونه برداری یکسان و موازی کاری این دواداره هزینه های سربارواحدهای تولیدی افزایش می یابد. وی یادآور شد: یکسری دوره‌های آموزشی برای مسئولان کنترل کیفیت واحدهای تولیدی برگزار می‌شود که برخی هیچ ربطی به مسئول و فعالیت او در واحد تولیدی دذیربط ندارد، صلاحیت و مفید به فایده بودن دوره هاا باید و متناسب با کار و فعالیت مسئول کنترل کیفیت باشد. بیکی گفت: درخواست داریم تفاهم‌نامه مذکور توسط مسئولان ادارات استان یکبار مطالعه و در استان مانند سراسر کشور به آن عمل شود. وی افزود: هزینه بازرسی از ۴۰ هزار تومان به حدود ۷۰۰ هزار تومان افزایش یافته است، اما دوگانگی نتایج نمونه‌برداری ما را اذیت می‌کند. نائب رئیس اول کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی بیرجند گفت: فاکتورهایی که آزمایش گرفته می‌شود برخی مشترک و برخی مشترک نیست، لذا بهتر است هماهنگی بین دو دستگاه استاندارد و غذا و دارو انجام شود.
محمد علی رمضانی – رئیس کمیسیون صنعت،اصل۴۴ و محیط کسب و کار اتاق بازرگانی بیرجند هم گفت: دو سال پیش که موضوع را پیگیری کردیم بحث موازی کاری نبود بلکه در خصوص اخذ هزینه جلسات برگزار شد اما امروزه موضوع موازی‌کاری هم مطرح است. محمدعلی رمضانی افزود: هم از اداره کل استاندارد و هم غذا و دارو قدردانی می‌کنیم چون مشکلی با این دو نهاد در استان نداریم و فرایند به بهترین شکل انجام می‌شود. وی بیان کرد: بر اساس اصل ۴۴ دولت باید کارها را به بخش‌خصوصی واگذار کند تا هزینه‌ها کاهش یابد، یکی از راه‌های پایین آمدن هزینه‌ها، برون سپاری است، اما در کنار این مهم، افراد جدید نیز در ادارت مربوطه این کار استخدام می‌شود و عملا هزینه‌ها کاهش نیافته است. رئیس کمیسیون صنعت،اصل۴۴ و محیط کسب و کار اتاق بازرگانی بیرجند اظهار داشت: آنچه مورد اعتراض تولیدکنندگان استان است اینکه در استان‌های دیگر تعداد واحدها بسیار بیشتر از استان ما بوده و فواصل بازدیدها طولانی می‌شود اما در استان تعداد واحدها کم اما نمونه‌برداری و نظارت‌ها بیشتر است و این سبب افزایش هزینه‌ها شده است. وی تصریح کرد: سال ۹۳ که تفاهم‌نامه بین سازمان استاندارد و وزارت بهداشت منعقد شد هزینه‌‌ای از واحدهای تولیدی بابت نمونه‌برداری و بازدید اخذ نمی‌شد اما از سال ۹۶ یا ۹۷ هزینه‌ها افزوده شد و غذا و دارو نیز از پارسال هزینه اخذ می‌کند.
رمضانی عنوان کرد: این موضوع باید از طریق اداره استاندارد و معاونت غذا و دارو پیگیری و هزینه‌های کمرشکن حذف شود. وی یادآور شد: هزینه‌های آزمایشگاهی اداره استاندارد توسط بخش خصوصی در قالب اصل۴۴ دریافت می گردد. رئیس کمیسیون صنعت،اصل۴۴ و محیط کسب و کار اتاق بازرگانی بیرجند گفت: اگر قرار است تولید حمایت شود باید اصل ۴۴ به درستی اجرا شود و تولیدکننده یک جا هزینه پرداخت کند.
سید حسین خیریه رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی بیرجند هم گفت: ما تولیدکنندگان با اصل موضوع نظارت و بازرسی‌ها و نمونه‌برداری هیچ مشکلی نداریم و تنها خواسته ما رفع دوگانگی بین نتایج غذا و دارو و استاندارد است که سبب بالا رفتن هزینه‌ها می‌شود. سید حسین خیریه افزود: وقتی غذا و دارو و استاندارد امور مربوط به بازرسی و کارهای آزمایشگاهی را برون سپاری کرده‌اند، برای کاهش هزینه‌ها بوده در حالیکه این موضوع سبب بالا رفتن هزینه‌های تولید شده است. وی بیان کرد: تولید زمانی مقرون بصرفه است که افزایش هزینه نداشته و برای تولیدکننده سودآور باشد اما با هزینه‌های آزمایشگاهی، بازدید و نظارت و از این قبیل هزینه‌های تولید افزایش یافته است.
امیر ابراهیم آبادی مدیرعامل یک واحد تولیدی در استان هم گفت: اخیرا واحد تولیدی را احداث کرده و مجوز غذا و دارو و آزمایشگاه را با پرداخت هزینه‌های بالا اخذ کردیم، در این فرایند اعلام شد نیازی به اخذ مجوز استاندارد نیست. امیر ابراهیم‌آبادی افزود: بعد از اینکه فعالیت واحد کنسروسازی را آغاز کردیم اداره استاندارد نیز ورود کرده و خواستار اخذ مجوز شد، لذا واحد تا انجام فرایند مجوزها تعطیل و در آغاز کار با ضرر و زیان مواجه شدیم. وی تصریح کرد: تمام مواردی که برای اخذ مجوز غذا و دارو طی کرده بودیم عینا برای اخذ مجوز استاندارد نیز طی شد اما ای کاش تولیدکننده را در استان درگیر این مسائل نکنند. این تولیدکننده افزود: در سایر استان‌ها محصولاتی از صنایع غذایی برند شده‌اند اما ما پیشرفت نمی‌کنیم و یکی از دلایل این مشکل، تنگ نظری‌ها و عدم تسهیل قوانین به نفع تولید است. وی تصریح کرد: در استان‌های دیگر قوانین را به نفع سرمایه‌گذار تسهیل می‌کنند چون در نهایت به نفع استان است اما در خراسان جنوبی آنقدر می‌چرخند تا قانونی به ضرر تولیدکننده پیدا کرده و آن را اجرا کنند غافل از اینکه این به ضرر توسعه استان و اشتغال است. ابراهیم‌آبادی عنوان کرد: ما بر اجرای قانون متعهد و پایبند هستیم اما وقتی کارشناسان تصمیم‌گیرنده شده و به ما می‌گویند اگر فلان کار که در قانون هم نیست را انجام ندهید واحد را تعطیل می‌کنیم، سخت است. وی خواستار حمایت مسئولان از تولیدکنندگان استان شده و یادآور شد: اگر سرمایه‌گذاری و تلاش و انرژی که صرف راه‌اندازی واحد تولیدی می‌کنیم در دلالی هزینه کنیم بدون این همه مشکلات، به سود کلانی می‌رسیم اما به فکر استان و اشتغال هستیم انتظار داریم حمایت شویم.
راضیه کفایی – معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم گفت: در دو بخش زیرمجموعه معاونت یعنی اداره نظارت بر مواد غذایی و بخش عرضه هزینه‌هایی باید پرداخت شود که مورد ایراد ما نیز هست. راضیه کفایی افزود: سامانه ی لیمز در این خصوص فعال شده که باید نمونه‌ها را ثبت کنیم و اداره کل آزمایشگاه‌ها بررسی کند که منجر به اخذ هزینه می‌شود، در این زمینه ما نیز پیگری کرده‌ایم چون به دلیل پرداخت نشدن هزینه، جواب آماده بود اما به دست ما نمی‌رسید. وی بیان کرد: هر پروانه کارگاهی یا واحد تولیدی که صادر می‌کنیم شرایط خاصی دارد که اگر هزینه پرداخت نشود نمونه‌های آزمایشگاهی پاسخ داده نمی‌شود که مورد اعتراض ما واقع شده است. معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار داشت: این هزینه‌ها دست ما نیست، همه دانشگاه‌ها از این بابت نگران بوده و دغدغه دارند. وی با بیان اینکه در بحث نمونه‌برداری و آزمایشگاهی با اداره استاندارد استان تنش نداریم، تصریح کرد: بر اساس مکاتبه‌ای که از اداره بازرسی داشته‌ایم باید سالی دو مرتبه باز جهت فلزات سنگین از واحدهای تولیدی نمونه‌برداری کنیم. کفایی عنوان کرد: اگر نمونه‌برداری برای پروانه از واحد انجام شده است هنگام مراجعه غذا و دارو و یا برعکس استاندارد، در اختیار قرار بگیرد در این صورت همکاری می‌شود. وی یادآور شد: غذا و دارو از کارگاه‌ها آزمایشگاه نمی‌خواهد و از طریق آزمایشگاه همکار می‌تواند فرایند را انجام دهد اما اداره استاندارد بر اساس دستورالعمل‌ها می‌گوید کارگاه هم باید آزمایشگاه داشته باشد، اینجا دوگانگی ایجاد می‌شود. معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند افزود: این مورد سبب بالا رفتن هزینه‌های واحد تولیدی می‌شود که باید در سطح کلان کشور موضوع بررسی شود. وی گفت: در بحث نمونه‌برداری و آزمایشگاه ما بخش خصوصی فعال نداریم و کار برون‌سپاری نشده است، سعی می‌کنیم در همه حوزه‌ها با تولیدکننده همکاری کنیم اما کم کردن یا حذف هزینه از دسترس ما خارج است. کفایی بیان کرد: هنگام بازدید کارشناسان غذا و دارو اگر در بازه زمانی یک تا یکماه و نیم گذشته اداره استاندارد بازدید داشته باشد، واحد تولیدی می‌توان همان اطلاعات را در اختیار کارشناس بهداشت قرار دهد، پذیرفته می‌شود.
مهدی شربت‌دار، رئیس اداره صنایع غیرفلزی استاندارد خراسان جنوبی گفت: منظور از ماده سه در خصوص نحوه تایید صلاحیت، این است که نتایج آزمونی که اداره غذا و دارو ارسال می‌کند مورد تایید سازمان استاندارد باشد. مهدی شربت‌دار افزود: بر اساس این ماده، نتایجی که مورد تایید اداره استاندارد باشد اداره غذا و دارو یا سازمان متقابل که تفاهم‌نامه امضا کرده می‌تواند آن را قبول کند. وی بیان کرد: تمام فرایند اعم از نمونه‌برداری، ثبت نتایج، کمیته مربوطه و سایر در سامانه بارگذاری می‌شود، لذا سامانه استاندارد از غذا و دارو متمایز است و باید در مرکز دو سازمان با همدیگر این سامانه‌ها را لینک کنند. رئیس اداره صنایع غیرفلزی استاندارد خراسان جنوبی اظهار داشت: بگونه‌ای باید سامانه‌ها با هم لینک شوند تا نتایج برای هر دو سازمان قابل رویت باشد در این صورت امکان پذیرش وجود دارد. وی تصریح کرد: در تفاهم‌نامه مربوطه اشاره‌ای به سامانه نشده لذا بدون ثبت در سامانه احتمالا امکان پذیرش نتایج وجود داشته باشد که در این زمینه باید پیگیری کنید.
شربت‌دار عنوان کرد: بر اساس دستورالعمل‌ها بعد از صدور پروانه بهره‌برداری باید دو مرتبه نمونه‌برداری و از سال دوم به بعد هر سه ماه یکبار انجام دهیم. وی یادآور شد: بر اساس ابلاغیه‌ای که سال قبل برای نمونه‌برداری ابلاغ شده، آمده است در صورت استمرار کیفیت، نمونه‌برداری حداقل دو مرتبه در سال انجام شود. رئیس اداره صنایع غیرفلزی استاندارد خراسان جنوبی افزود: نمی‌توانیم از دستورالعمل‌ها عدول کنیم، اگر تفاهم‌نامه در مرکز منعقد شده باید راهکارها هم دیده می‌شد، اگر نتایج در سامانه‌ها لینک شود ما نیز هیچ مشکلی با این فرایند نداریم.
رئیس کمیسیون صنعت،اصل۴۴ و محیط کسب و کار اتاق بازرگانی بیرجند گفت: ستاد تسهیل و رفع موانع تولید به زودی با حضور معاون استاندار برگزار می‌شود از آنجاییکه در خصوص هزینه‌ها در استان نمی‌توان اقدامی انجام داد باید سازمان استاندارد و غذا و دارو در استان‌های مختلف بررسی شود. رمضانی افزود: کارشناس سازمان استاندارد هنگام بازدید بیش از یک میلیون ۹۵۰ هزار تومان هزینه دریافت می‌کند. وی بیان کرد: نباید بگوییم اداره مالیات بنگاه تولیدی را تعطیل کرده است، به مراتب پولی که به اداره استاندارد پرداخت می‌کنیم ۱۰ برابر مالیات است. رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی بیرجند اظهار داشت: اداره استاندارد و غذا و دارو هر روز هم برای بازدید و نظارت مراجعه کنند مشکلی نداریم اما پرداخت هزینه‌ها اصولی نیست.
محمد حسین صمصام، نماینده بازرسی کل استان خراسان جنوبی هم گفت: موضوعاتی باید در جلسات مطرح شود که در صلاحیت استان باشد، این موارد باید در سطح کلان بررسی و رایزنی شود. محمدحسین صمصام افزود: اداره استاندارد وقتی در سامانه آزمایشگاه همکار را انتخاب می‌کند می‌تواند آزمایشگاهی که اداره غذا و دارو با آن همکاری کرده را انتخاب کند. پیشنهاد داریم تا زمانیکه این موضوع در سطح کلان تعریف شود، هماهنگی بین کارشناسانی که برای نمونه‌برداری از واحد تولیدی مراجعه می‌کنند انجام شود تا آزمایشگاهی که طرف قرارداد سازمان استاندارد باشد را انتخاب کنند و نمونه‌برداری‌ها با هم همپوشانی نداشته باشد.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم گفت: نمونه‌هایی که انجام می‌دهیم به آزمایشگاه کنترل مواد غذایی خودمان ارسال می‌کنیم مگر اینکه نمونه‌برداری‌های خاص که به آزمایشگاه همکار ارسال می‌کنیم. سازمان استاندارد و غذا و دارو با همدیگر جلسه‌ای تخصصی با رویکرد حل مشکل برگزار کنند، سامانه‌ها بازبینی و راه‌حل پیدا شود، چون پیگیری از مرکز حداقل تا یک سال طول خواهد کشید و شاید منجر به نتیجه هم نشود.
